محرومیت ایران از فناوری سوخت هستهای دریایی؛ در حالی که کشورهای توسعهیافته از فناوری سوخت هستهای در ناوگان دریایی بهرهمند هستند، ایران با فشارهای سیاسی و تحریمی از بهرهبرداری صلحآمیز این فناوری محروم مانده و سیاستهای زیستمحیطی جدید هزینههای سنگینی برای ناوگان دریایی کشورهای در حال توسعه به همراه دارد.
به گزارش آبهای آزاد، توافق پاریس و مقررات جدید سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) در ظاهر با هدف کاهش گازهای گلخانهای تصویب شدهاند، اما در عمل با مالیاتگذاری سنگین بر سوختهای فسیلی، کشورهای در حال توسعه را با هزینههای فزاینده حملونقل دریایی مواجه ساختهاند.
سازمان IMO با تصمیمی جدید، از سال ۲۰۳۰ مالیاتی بین ۱۰۰ تا ۳۸۰ دلار به ازای هر تُن سوخت فسیلی کشتیها اعمال خواهد کرد؛ در حالی که کشورهای توسعهیافته با بهرهگیری از سوختهای جایگزین، بهویژه انرژی هستهای، از این فشارها مستثنی هستند.
در این میان، جمهوری اسلامی ایران بهرغم برخورداری از ظرفیت فنی برای بهرهگیری از انرژی هستهای صلحآمیز در ناوگان دریایی خود، تحت تحریمها و فشارهای سیاسی قرار دارد. کشورهای غربی نهتنها دانش فنی را منتقل نمیکنند، بلکه مانع استفاده ایران از ظرفیتهای بومی نیز شدهاند.
در حالی که فناوری سوخت هستهای به کشتیها اجازه میدهد بین ۵ تا ۱۰ سال بدون سوختگیری حرکت کنند و آلایندگی کربنی صفر داشته باشند، کشورهای دارنده این فناوری همچون آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا، چین و هند با توسعه ناوگان دریایی هستهای، از امتیازات راهبردی و زیستمحیطی آن بهرهمند شدهاند.
راکتورهای هستهای کوچک نصبشده در کشتیها، با فرآیند شکافت هستهای، انرژی لازم را برای حرکت کشتیها و تولید برق فراهم میکنند. همین مزایا موجب صرفهجویی اقتصادی بلندمدت و افزایش کارایی در مسیرهای دریایی دورافتاده شدهاند.
در مقابل، کشورهای در حال توسعه بهویژه ایران، نهتنها از استفاده این فناوری محرومند، بلکه باید هزینههای مضاعفی بابت مالیاتهای جدید و نبود فناوریهای جایگزین پرداخت کنند.
نقض اصل تفکیک کشورهای "توسعهیافته" و "در حال توسعه" در نشستهای محیطزیستی اخیر، نقطه عطفی در فروپاشی عدالت اقلیمی جهانی تلقی میشود. نماینده آمریکا اخیراً اعلام کرده که این کشور دیگر به این تقسیمبندی پایبند نیست و صرفاً در مواردی کمک خواهد کرد که منافعش تأمین شود.
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در تنگه هرمز و ظرفیتهای گسترده انرژی، این محرومیت فناوری نهتنها موجب کاهش مزایای رقابتی در حوزه حملونقل دریایی میشود، بلکه هزینههای بیشتری برای تداوم تجارت دریایی ایران ایجاد خواهد کرد.
ثبت دیدگاه